آمریکا،اسرائیل و ترکیه به دنبال استراتژی تولید وحشت در منطقه

اسدالله افشار

پس از یک آرامش نسبی پنج ساله، خشونت های تروریستی در سوریه با مجموعه ای از حملات که از چهارشنبه 7 آذر ماه ( 27 نوامبر) آغاز شده است دوباره حاکمیت سوریه را مورد تجاوزی آشکار قرار داد. گزارش ها و شواهد نشان می دهد که این حملات از سوی شورشیان به رهبری گروه تروریستی تحریرالشام، صورت گرفته و این گروه مزدور که توسط ترکیه و رژیم سفاک تروریستی کودک کش صهیونی حمایت می شود توانسته است به ده‌ها شهر و روستا در شمال غربی حلب که تحت کنترل دولت بشار اسد است، حمله نماید.

به گفته منابع خبری در ارتش سوریه و شورشیان، روز پنجشنبه جنگنده‌های روسیه و سوریه مناطق تحت کنترل شورشیان در شمال غرب سوریه و نزدیک مرز ترکیه را بمباران کردند تا پیشروی این گروه‌ها که برای اولین‌ بار در سال‌های اخیر موفق شده‌اند مناطقی را اشغال کنند، متوقف نمایند.

این حملات غافلگیرانه بزرگ‌ترین عملیات نظامی علیه دولت بشاراسد ازماه مارس۲۰۲۰ تاکنون محسوب می‌شوند.

چگونگی شکل گیری گروه تروریستی«هیئت تحریرالشام»

«هیئت تحریرالشام» (HTS) یک گروه تروریستی مرکب از سلفی‌های مخالف دولت بشار اسد، از جمله جبهه فتح شام (جبهه النصره سابق)، جنبش نورالدین زنکی، لواءالحق، جبهه انصارالدین و جیش السنه و چندین گروه کوچک و بزرگ دیگر است که در ژانویه ۲۰۱۷ با هم ترکیب شدند.

ابومحمد الجولانی یکی از رهبران برجسته گروه‌های تروریستی در سوریه است که به‌ویژه به‌عنوان رهبر گروه تروریستی هیئت تحریر الشام (HTS) شناخته می‌شود. پس از آغاز جنگ داخلی سوریه در ۲۰۱۱، الجولانی به سوریه بازگشت و در سال ۲۰۱۲ جبهه النصره را تأسیس کرد. این گروه به‌عنوان شاخه‌ای از القاعده فعالیت خود را آغاز کرد و در جنگ علیه دولت بشار اسد نقش مهمی ایفا کرد.

در سال ۲۰۱۶، جبهه النصره روابط خود را با القاعده قطع کرد و خود را به نام جدید هیئت تحریرشام (HTS) معرفی کرد که با هدف فاصله‌گیری از القاعده و جلب حمایت بیشتر از گروه‌های محلی و بین‌المللی بود.

با این حال، بسیاری از اعضای ارشد تحریر الشام از جمله رهبران آن، همچنان از اعضای جبهه النصره بودند و ایدئولوژی و اهداف مشابهی را ادامه دادند. در حقیقت، تحریر الشام به‌عنوان یک گروه جدید، به‌طور عمده از اعضای جبهه النصره تشکیل شده است و ایدئولوژی تروریستی مشابه به آن گروه دارد.

از این‌رو، اگرچه تحریر الشام به‌طور رسمی از القاعده فاصله گرفته است، اما روابط داخلی و ایدئولوژیکی آن با جبهه النصره و گروه‌های جهادگرا همچنان حفظ شده است.

نکته مهمتر اما این است تحریر الشام به عنوان تلاشی برای ادغام گروه‌های مسلح و ایجاد یک جبهه واحد علیه دولت سوریه تأسیس شد.

این گروه همان گونه که یادآور شدیم؛ شامل اعضای چندین سازمان دیگرمانند نورالدین زنکی، جیش‌الاسلام و احرار الشام بود و رهبر اصلی تحریرالشام «ابومحمد الجولانی» است که پیشتر به عنوان فرمانده جبهه النصره شناخته می‌شد. الجولانی نقش کلیدی در هدایت این گروه و حفظ قدرت آن در برابر چالش‌های داخلی و خارجی ایفا کرده است.[1]

عدم پایبندی ترکیه به توافقنامه مارس 2020

گروه تروریستی هیئت تحریرالشام (HTS)، در مارس ۲۰۲۰، به توافق بین ایران، روسیه و ترکیه موسوم به توافق آستانه برای ایجاد منطقه کاهش تنش تن دادند و به این ترتیب یک دوره حدوداً پنج‌ساله از آتش‌بس دراستان‌های حلب و ادلب به وجود آمد. توافق ۲۰۲۰ که ترکیه در آن حضور داشت، باعث جلوگیری از بازپس‌گیری ادلب توسط نیرو‌های بشار اسد شد و آن را به آتش زیر خاکستری تبدیل کرد که حالا مجدداً شعله‌ور شده است. ایران و روسیه در توافق سال ۲۰۲۰ به عنوان ضامن توافق از طرف دولت سوریه بودند و دولت ترکیه به ریاست جمهوری رجب طیب اردوغان نیز به عنوان ضامن پایبندی گروه‌های سلفی به این توافق عمل کردند، هرچند دولت ترکیه هیچ‌گاه خود را رسماً «ضامن» از طرف سلفی‌ها ننامید.

تحلیل گران و صاحب نظران عقیده دارند حالا قریب به پنج سال بعد ازاین توافق، به نظر می‌رسد سلفی‌های مستقر در شمال غرب سوریه که عمدتاً در ادلب مستقر هستند، تحت شرایط جدیدی که ۱۴ ماه جنگ در غزه و ۶۶ روز جنگ حزب‌الله با اسرائیل به وجود آورده، ترتیبات امنیتی قبلی در سوریه را به چالش کشیده‌اند و در یک عملیات غافلگیرانه، در حال حرکت به سمت حلب هستند.[2]

حمایت دولت ترکیه از رویداد‌های جاری در شمال غرب سوریه

گزارش‌های مختلفی درباره حمایت دولت ترکیه از رویداد‌های جاری در شمال غرب سوریه منتشر شده است، به خصوص که اخیراً هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه بشار اسد را متهم کرد که برای راه‌حل صلح در سوریه آمادگی ندارد و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه نیز از مسکو خواست دمشق را برای عادی‌ سازی روابط با آنکارا تحت فشار قرار دهد. برخی منابع نیز می‌گویند در فضای جنگی روسیه و اوکراین، برخی افسران اوکراینی هم در آموزش سلفی‌ها در سوریه نقش داشته‌اند. [3]

حلب بار دیگر شاهد هجوم نیروهای شورشی

هیئت تحریر الشام (HTS) و گروه های تروریستی متحد آن مستقر در حومه ادلب و لاذقیه به محض اجرایی شدن آتش بس بین جنبش مقاومت حزب الله لبنان و اسرائیل، حملات خود را به استان شمال غربی حلب آغاز کردند. گزارش‌ها حاکی از آن است که تروریست‌ها تاکنون حدود 40 درصد از حلب 2میلیونی را تصرف کرده‌اند.

حلب در‌حالی دوباره شاهد هجوم نیروهای شورشی شده که در سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ در جریان جنگ داخلی سوریه متحمل تلفات و ویرانی‌های گسترده شده بود. در همین حال جمعه شب برخی رسانه‌ها از سقوط حلب، دومین شهر بزرگ سوریه‌ خبر دادند.

برخی گزارش‌های نیروهای شورشی در روز جمعه از کنترل شهرک راهبردی خان طومان نیز خبر دادند اما درستی این ادعا از سوی نهادهای خبری مستقل تأیید نشده است.

سی‌ان‌ان گزارش داد هیئت تحریرالشام که ائتلافی از گروه‌های شبه‌نظامی مخالف بشار اسد می باشد، از روز چهارشنبه حملاتی گسترده‌ با نام «بازدارندگی تعرض» را در این منطقه آغازکردند. همان گونه که بیان شد این شبه ‌نظامیان در‌ حال‌حاضر توانسته‌اند کنترل بیش از ۴۰ روستا و چندین پایگاه نظامی ارتش سوریه را در منطقه به دست بگیرند. هیئت تحریرالشام در بیانیه‌ای اعلام کرد‌ این عملیات با هدف بازدارندگی دولت سوریه و حامیانش که به آنها اعلان جنگ کرده بودند درحال اجرا‌ست.

عکس‌ها و فیلم‌های منتشر شده توسط تروریست‌ها نشان می‌دهد که اکثریتی از آنها حتی سوری نیستند و جنگجویان ازبکستان، چین وحتی اوکراین به رهبری یکی ازافراد مرتبط با القاعده به هیئت تحریرالشام (HTS) پیوسته اند.

رامی عبدالرحمن، رئیس دیده‌بان حقوق بشرسوریه شنبه10آذر اظهار داشته،اکنون درگیری‌ها تا دو‌کیلومتری شمال حلب رسیده و گزارش رسانه‌های دولتی سوریه هم تأییدکرده‌اند که براثرحملات توپخانه‌ شورشیان به خوابگاه‌های دانشجویی منطقه، چهار غیرنظامی کشته شدند. دیده‌بان حقوق بشر سوریه هم در تازه‌ترین گزارش خود خبر داده که تعداد کشته‌شدگان حملات شبه‌نظامیان درحومه شهرهای ادلب و حلب به ۲۵۵ نفر رسیده است که از این تعداد دست‌کم ۲۴ نفر غیرنظامی بوده‌اند.

انگشتان به سمت ترکیه و اسرائیل نشانه می روند

برخی کارشناسان با توجه به عملیات متجاوزانه هیئت تحریرالشام (HTS) اظهار نموده اند؛ در سال 2017، ایران، روسیه، سوریه و ترکیه بر سر ایجاد چهار منطقه امن در سوریه توافق کردند که سه منطقه امن تا پایان سال 2018 ایجاد شد. با این حال، زمانی که سه کشور دیگر به منظور تامین امنیت منطقه چهارم - شامل ادلب، لاذقیه و بخشی از حلب - ترکیه با استناد به نگرانی‌های بشردوستانه مداخله کردند. اکنون، با وجود شواهد قابل توجهی که حاکی از حمایت آنکارا از شورش تروریستی جدید در سوریه است، به نظر می رسد ترکیه تصمیم گرفته است که توافق نامه های تحت روند صلح آستانه را آشکارا نقض کند.

این کارشناسان معتقدند؛ تروریست های HTS بخشی از پازل بزرگتری هستند که اسرائیل و متحدان غربی آن در تلاش برای ساختن آن هستند. اسرائیل گفته است که تمام کشورهای مرتبط با محور مقاومت را هدف قرار خواهد داد. به نظر می رسد که رژیم صهیونی و واشنگتن در زمانی که مقاومت برتحولات غزه و لبنان متمرکز شده بود، توانستند خود را برای حملات در سوریه آماده کنند.

آیا سوریه به روزهای سیاه دهه 2010 بازمی گردد؟

جنگ مجدد در حلب آینده نامعلومی را نشان می دهد. در حالی که رسانه های غربی و طرفدار اسرائیل بر دستاوردهای تروریستی تأکید می کنند، هجوم سریع حمایت نظامی ایران و روسیه حاکی از وضعیتی بی ثبات با نتیجه غیرقابل پیش بینی است.

مجتبی امانی(سفیر ایران درلبنان) که اخیراً درحمله پیجر رژیم صهیونیستی دراین کشور عربی مجروح گردیده، روزجمعه گفت که وضعیت به حالت دهه 2010 که دولت سوریه مناطق قابل توجهی را به تروریست‌های داعش با حمایت باراک اوباما (رییس جمهور وقت آمریکا) از دست داده بود، برنمی‌گردد.

وی در گفت و گو با شبکه ملی خبر ایران گفت: اگر تروریست ها فکر می کنند می توانند وقایع اوایل دهه 2010 در حلب را تکرار کنند، اشتباه می کنند. دولت سوریه اکنون قوی‌تر است و دولت روسیه مصمم‌تر برای دفاع از سوریه است. جبهه مقاومت و ایران نیز به حمایت از دولت سوریه و مردم آن ادامه می دهند.

وی توضیح داد که گروه های تروریستی در سوریه معتقدند جنگ علیه اسرائیل باعث تضعیف جبهه مقاومت و حزب الله شده است.

امانی گفت: «تروریست ها فکر می کنند می توانند در این مرحله موفق شوند، اما من شک دارم که حتی یک پیروزی نسبی را بدست آورند و از آن محافظت نمایند.

قول حمایت ایران از دولت و ملت سوریه

محمدباقرقالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در سخنانی جداگانه با تأکید بر حمایت ایران از مبارزه سوریه با تروریسم، قول مساعدت مشابه آنچه در جریان شورش‌های تکفیری قبلی ارائه شده بود، داد.

قالیباف روز جمعه با انتشار پستی در حساب کاربری ایکس خود گفت: تحرکات جدید گروه های تکفیری- تروریستی بخشی از توطئه آمریکا و رژیم نامشروع صهیونیستی است. جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت پس از شکست رژیم صهیونیستی مانند گذشته از دولت و ملت سوریه در برابر توطئه جدید حمایت خواهند کرد.

طی یک سال گذشته نیروهای تکفیری و مخالفان دولت سوریه در دفاع از مردم مظلوم غزه در حالی که مقاومت با رژیم صهیونیستی می‌جنگد، کاری از پیش نبرده‌اند. اکنون با حمایت قوی ارتش و دولت ترکیه، عملیات تروریستی خود را با فریبکاری افکار منطقه ای و جهانی به نام اسلام آغاز کرده اند!

با توجه به وحشیگری تروریست های هیئت تحریرالشام (HTS) و حمایت های قوی روس ها و ایرانی ها در حمایت از سوریه، نبرد شدید و خونین، قریب الوقوع و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. با این حال، ابتکارات دیپلماتیک کشورهای غرب آسیا ممکن است بارقه‌ای از امید را برای راه حل هایی دراین زمینه زنده نگه دارد. گزارش ها حاکی از آن است که عباس عراقچی وزیر در این امور خارجه ایران قرار است بزودی دراین خصوص برای یافتن راه حل های دیپلماتیک به سوریه و ترکیه سفر کند. [4]

نکته های پایانی

تحلیل گران در چند روز گذشته از زمان شروع این عملیات تروریستی برنامه ریزی شده، به تحلیل آن اقدام و مطالبی را اظهار نموده اند که راقم این سطور بنا به اهمیت آن، ضمن اشاره ای گزینشی و مؤجز به آن ها، برخی از دیدگاه های ایشان را که قابل تأمل نیز می باشد در ذیل یادآور می شود:

1- پیش‌بینی‌ها درست بود، پس از غزه و لبنان نوبت به سوریه رسید.

2- هدف از همان ابتدا تجزیه سوریه بوده است.

3-دولت ترکیه با سرکردگی اردوغان به دلیل آنکه منطقه‌ای ازخاک سوریه را به اشغال خود درآورده اند، اشغالگر هستند.

4- رژیم جعلی نامشروع کودک کش صهیونی؛ با استفاده از تکنیک ناآرام‌سازی دائمی منطقه و استمرار بحران‌های امنیتی؛ پمپاژ بحران در منطقه را دستورکار خود دارد تا معادلات منطقه را به سود تل‌آویو و واشنگتن رقم زند.

5- رژیم تروریستی نسل کش صهیونی وآمریکا درصدد هستند با ایجاد بحران های از پیش برنامه ریزی شده؛ مقاومت را همواره تحت فشار باقی نگه دارند.

6- استراتژی تولید وحشت در منطقه، یک پروژه کلان و راهبردی هر دو حزب آمریکا محسوب می‌شود. دهه ها است که آمریکا با تکیه براین استراتژی، آن را تبدیل به یک فرمول ثابت درراستای استمرار مداخله‌گرایی واشنگتن در نظام بین‌الملل نموده است.

7- بایدن معتقد است که «خلق بحران‌های مزمن سیاسی» و«تقویت شکاف‌های قومیتی-مذهبی» باید با مکملی به‌نام «تثبیت بحران‌های امنیتی» و «فقدان آسایش حداقلی» در منطقه همراه شود تا در نهایت، بتوان فتنه ها و نقشه های شومی به نام «تجزیه کشورهای مسلمان» را در سایه آن کلید زده و عملیاتی نماید.

8- آنکارا به‌جای عبرت‌‌گیری از شکست اولیه خود در بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ میلادی، بار دیگر تبدیل به کارگزار منطقه‌ای واشنگتن و تل‌آویو در این نقشه شده است.

9- امروز«ثبات و امنیت منطقه» به خط قرمزآمریکا تبدیل شده و کاخ سفید از طریق عوامل خود تلاش می‌کند تا این ثبات و آرامش را به چالش بکشد.

10-جبهه مقاومت باید با نقشه‌خوانی دشمن و رصد هوشمندانه مراقب باشد این نقشه و فتنه شوم مثلث آمریکا، رژیم‌صهیونیستی و ترکیه در این برهه کنونی تحقق نیابد. قطعا با هوشیاری در این زمینه، عملیات متجاوزانه و تروریستی هیئت تحریرالشام (HTS) نه تنها در آینده ای نزدیک چون داعش، القاعده و... باشکست مواجه و استراتژی بازتعریف تروریسم تکفیری درابعاد میدانی و فرامتنی در نهایت ذلت و خفت، به‌چالش کشیده خواهد شد.

یکشنبه: 11 / 09 / 1403- 29 جمادی الاولی 1446- 1 دسامبر 2024

[1] - اعتماد آنلاین: شنبه 10 آذر ماه 1403/ ۱۱:۳۹:۲۲- کد خبر: 687573 .

[2] - شبیخون سلفی- عثمانی در شام. جوان آنلاین: پنجشنبه ۰۹ آذر ۱۴۰۳ - ۲۳:۰۰- کد خبر: 1267585.

[3] - همان.

4- Zarfam. Soheila. Terrorists aid Israeli aims in Syria. Translator; Asadollah Afshar. Tehrantimes/ November 30, 2024 - 21:58